پترولوژی سنگ های آتشفشانی ائوسن جنوب ده ته، جنوب دیهوک، بلوک لوت

مجری طرح: دکتر مرتضی خلعتبری جعفری 

سال: 1397

در این گزارش، نتایج مطالعات صحرایی، پتروگرافی و ژئوشیمیایی از سنگ های آتشفشانی ائوسن در باختر سه-چنگی در بلوک لوت مورد بحث قرار گرفته است. بخش بزرگی از منطقه مورد مطالعه را سنگ های آتشفشانی و ولکانوکلاستیک با ترکیب بازالت، بازالتیک آندزیت، تراکی آندزیت، تراکی داسیت، داسیت، ریولیت-ایگنمبریت، لیتیک توف، ویتریک کریستال توف و برش آتشفشانی تشکیل می دهند. سنگ های آتشفشانی ائوسن شامل گدازه و سنگ های پیروکلاستیکی هستند که بر روی کنگلومرا، ماسه سنگ، و مارل های حاوی آهک های نومولیت دار بیرون ریخته اند. سری های آتشفشانی ائوسن با دگرشیبی به وسیله پیروکلاستیک ها و گدازه های الیگوسن و نئوژن پوشیده شده اند. سنگ های آتشفشانی ائوسن در محدوده مورد مطالعه، در چهار مرحله و در محیط کم عمق و خشکی فوران یافته اند.
 سنگ های آتشفشانی با ترکیب حدواسط-اسیدی، شواهد آمیختگی را در خود ثبت نموده اند که شامل آنکلاوهای تیره رنگ و مافیک در درون خمیره اسیدی با حاشیه های لوبه، تناوبی از فیام های ریولیتی و آندزیتی و فنوکریست های پلاژیوکلاز با بافت الکی، منطقه بندی نوسانی و حاشیه انحلالی است. 
این گدازه ها، در نمودارهای تمایز ماگمایی دارای روند ماگمایی شوشونیتی، کالک آلکالن و کالک آلکالن پتاسیم بالا هستند. این سنگ ها در نمودارهای تکتونوماگمایی نیز در قلمروهای حاشیه فعال قاره ای و مناطق فرورانش ترسیم شده اند. در الگوهای عناصر نادر خاکی و نمودارهای عنکبوتی، غنی شدگی از LILE و LREE دیده شده و تهی شدگی واضح از HFSE را نشان می دهند. شواهد ژئوشیمیایی دلالت بر این دارند که ماگمای گدازه های بازیک-حدواسط از ذوب بخشی گوشته لیتوسفری زیر قاره حاصل شده است که قبلا  توسط مولفه-های فرورانش (سیالات-مذاب) غنی شده اند. به نظر می رسد که ماگمای اولیه بازیک ضمن جای گیری در پوسته قاره ای سبب ذوب بخشی آن شده است. این شواهد نشان می دهندکه ولکانیسم محدوده مورد مطالعه در یک محیط کششی مرتبط با برخورد و یا پسابرخورد روی داده است. بنابراین سنگ های آتشفشانی مورد مطالعه در این رساله حاصل فرورانش پوسته اقیانوسی مکران هستند و یا حاصل فرورانش رو به باختر بقایای اقیانوسی خاور سیستان می باشند.