مطالعه چينه‌شناسی سنگی – زيستی و محيط رسوبی سنگ‌های کرتاسه ناحيه خور و بيابانک

مجری طرح: دکتر محمود رضا مجیدی فرد 

سال: ۱۳۹۰ 

سنگ های کرتاسه در ناحیه خور شامل سازند های چاه پلنگ، نقره، شاه کوه، بازیاب، دبرسو، هفت تومان و فرخی است. قدیمی ترین  واحد سنگی کرتاسه، سازند چاه پلنگ بوده و شامل سیلتستون، ماسه سنگ و کنگلومرای بوده که به رنگ الوان دیده می شود. همبری زیرین این سازند به صورت ناپیوستگی زاویه دار در ارتباط با گروه شمشک و یا سنگ های های قدیمی تر است و همبری بالایی آن به صورت پیوسته با سازند نقره می باشد. سن آن ژوراسیک پسین – بخش زیرین نئوکومین می باشد ومحیط آن fan alluvial است. سازند نقره دارای سنگ شناسی بسیار متنوع بوده و به طور کلی از پایین به بالا شامل گچ، کوارتز آرنایت، ماسه سنگ با میان لایه هایی از میکرو کنگلومرا، سیلت مارنی، سنگ آهک مارنی و مارن سیلتی است. سن این سازند نئوکومین – بخش بالایی بارمین پسین است و محیط رسوبی این سازند بر اساس رخساره موجود coastal sabkha/braided streams/floodplain/marginal marine  است. همبری زیرین سازند نقره با سازند چاه پلنگ به صورت پیوسته است و مرز بالایی سازند نقره با سازند شاه‎کوه در بالا، پیوسته و تدریجی است. سازند شاه کوه غالبا حاوی میکرایت و کربنات های کم عمق ضخیم لایه است که غنی از اربی تولین و رودیست می باشد که نشاندهنده کربنات های پلاتفرمی به سن بارمین پسین – آپتین بالایی است. سازند شاه کوه به صورت هم شیب بر روی سازند نقره قرار دارد و با گذر تدریجی در ارتباط با سازند بازیاب است. سازند مارنی و آهکی بازیاب به سن آپتین زیرین تا آلبین بالایی به طور تدریجی بر روی سازند شاه کوه و به شکل پیوسته در زیر سازند دبرسو قرار دارد ونشاندهنده نواحی کم عمق تا نواحی عمیق است. سازند دبرسو شامل تناوب سنگ ‎آهک‎های آلی - آواری خاکستری و مارن سبزرنگ است که نشاندهنده carbonate ramp به سن آلبین میانی تا سنومانین است. ، سازند دبَرسو به طور هم‎ شیب بر روی سازند بازیاب دیده می‎شود و خود به صورت دگرشیب در ارتباط با سازند هفت تومان است. سازند آهکی هفت تومان به سن کنیاسین-کامپانین با سازند های قدیمی تر و همچنین با سازند فرخی در بالا به صورت ناپیوسته است و نشاندهنده  platform  carbonate است. و در نهایت سازند فرخی که جوان ترین سنگ های کرتاسه ناحیه خور را تشکیل می دهد شامل سنگ آهک های روشن و مارن است که نشاندهنده  shallow basin به سن مائستریشتین – پالئوسن؟  می باشد.

از ناپیوستگی های اصلی سنگ های کرتاسه در ناحیه خور می توان به ناپیوستگی قاعده سازند چاه پلنگ و ناپیوستگی بین سازند هفت تومان و سازند های قدیمی تر نام برد.