گسلههای بنیادی پهنه ساختاری آذربایجان
گسله تخت سليمان (تكاب) با راستاي شمال شمال باختري– جنوب جنوب خاوري و درازايي نزديك به 70 كيلومتر در گذشته در شمار گسله هاي با سازوكار راندگي به نقشه درآمده است .(Allen et al. 2011) گسله، از ميان سنگهاي ميوسن زيرين و مياني، بدون هيچ نشاني از راندگي نهشتههاي كهن بر روي نهشتههاي جوانتر گذر ميكند (شکل 4-63).
در دو سوي گسل يك جابجايي ظاهري 15 كيلومتري راستالغز راستبر در ميان واحدهاي آتشفشاني قابل مشاهده است و افزون بر آن واحدهاي سازند قرمز بالايي در كناره هاي گسله تكاب كج شدگي ملايمي را به نمايش مي گذارند (جدول 2-4 ).
اگرچه هيچ داده ي دستگاهي از زمين لرزه منسوب به اين گسله ثبت نشده است ولي رخداد 3 زمين لرزه ي تاريخي در بازه ي 130 سال گذشته در فاصله 30-40 كيلومتري خاور اين گسل گزارش شده اند (Ambraseys and Melville, 1982) .
شکل 4-63- نقشه سه بعدي زمين شناسي در گستره ي گسله تكاب(تخت سليمان) بر زمينه اي از داده هاي مدل رقومي زمين SRTM (Allen et al. 2011)بجز مواردی که به عنوان گسلههای جنبا و با توان جنبایی، در این نوشتار به آنها پرداختیم، گسلههای فراوان دیگری نیز وجود دارند که ممکن است برخی از آنها مانند گسلههای اشنویه، ساری قمیش یا سراسکندر، دوزدوزان، سراب، دشت مغان و ... در کارهای انجام شده توسط دیگران، به شرح آمده باشند. اما، بخاطر اینکه هیچ گونه داده مستند و آگاهی ویژهای از رفتار جنبشی و لرزهخیزی آنها در دست نیست، از پرداختن به آنها در این نوشتار پرهیز کرده ایم. برخی از گسلهها نیز ممکن است با نگاهی متفاوت، به عنوان یک سامانه گسلی مرتبط با هم تفسیر شده باشند که در این صورت با نام دیگری در گزارش آورده شدهاند و اشاره نکردن مستقیم به نام شناخته شده آنها، دلیل بر نادیده گرفتن این گسلهها در نوشتار کنونی نخواهد بود. از این میان می توان به گسلههای شرفخانه، شیوه برو، کمرکسان و مانند این ها اشاره کرد.