گسلههای بنیادی پهنه ساختاری آذربایجان
گسلهی شمال تبريزNorth Tabriz Fault
شکل 4-29- دو نمونه از جابجایی راستگرد عوارض ریخت شناختی در امتداد گسل شمال تبریز. به وضعیت آبراهه ها در حالت کنونی و حالت بازسازی شده آنها پیش از جابجایی که در خاور روستای خواجهمرجان مشاهده میشود، توجه نمائید. (عکس هوایی به مقیاس 10000: 1 است که در سال 1371 گرفته شده است).
گسل شمال تبریز بوضوح بر روی تصاویر ماهواره ای و عکسهای هوایی قابل مشاهده و ردیابی در طول آن است. شکل4-29 بخشیهایی از عکس های هوایی به مقیاس 10000: 1 قطعه شمال باختری گسل شمال تبریز در خاور و روستای خواجه مرجان را نمایش می دهد. همانطور که بر روی عکس مزبور بوضوح مشاهده می شود، بخش هایی از دو مخروط افکنه متعلق به کواترنر پسین و همچنین آبراهه هایی که اثر گسل را قطع می کنند در نتیجه حرکات راستالغز راستگرد جابجا شده اند. بازسازی عکس های هوایی به وضعیت پیش از جابجایی بیانگر آن است که آبراهه های حفر شده بر روی سطح زمین ریختی کواترنر پسین حدود 210 متر جابجایی افقی راستگرد از خود نشان می دهند. نسبت جابجایی شاقولی به جابجایی افقی بسیار کم و حداکثر به 10% می رسد. در شکل 4-30 سه نمونه از جابجایی راستالغز راستگرد مشاهده شده بر روی زمین نشان داده شده اند. همچنین مقاطع مشاهده شده از گسل شمال تبریز نشان دهنده آن است که شیب عمومی آن بسیار زیاد (90-70 درجه) و رو به شمال است (شکل 4-31).
شکل 4-30-جابجایی راستالغز راست گرد مظهر قنات (عکس بالا) به همراه دو نمونه از آبراهه های جابجا شده در طول گسل شمال تبریز (عکسهای وسط و پائین). تصویر وسط برگرفته از ( Soleymani Azad 2009 )