سامانه گسله های ترود و دوچاه (Torud and Dochah faults)

اين سامانه گسله از جنوب كوه دوچاه در خاور تا جنوب باختر رشم در باختر ادامه دارد. راستاي گسله خاور-شمال خاوري است و بخش اصلي آن در نهشته هاي نئوژن و كواترنري قرار گرفته است. سنگ هاي دگرگوني پالئوزوييك و مزوزوييك و سنگ هاي آتشفشاني ائوسن در شمال گسله و سازند سرخ بالايي در جنوب گسله رخنمون دارند. اين گسله با توجه به اثر سطحي خطي، شيب زيادي دارد، اما تفاوت عمده اي كه از ديدگاه تراز چينه نگاشتي در دو سوي آن ديده مي شود، نشان مي دهد گسله مزبور دست كم در دوره اي از تاريخچه فعاليت خود مولفه شيب لغز (معكوس يا عادي) مهمي داشته است. خطواره مغناطيسي F-163 (Yousefi and Friedberg, 1978) با محل گسله ی ترود مطابقت دارد.
زمين لرزه 26 ژوئن 1808 ميلادي رشم با عملكرد اين گسله پيوند داشته است. اين زمين لرزه كه در پي پيشلرزه نيرومندي آمد، آبادي هاي بسياري را در امتداد سرحدهاي مازندران به سوي قم و سبزوار ويران كرد. زمين لرزه مزبور سرآغاز رشته درازي از زمين لرزه هاي آسيب رسان در البرز شد.
زمين لرزه 12 فوريه 1953 ترود (M =6.5) (Abdalian, 1953) با عملكرد گسله ی ترود پيوند داشته است. در اين زمين لرزه 8 روستا در ناحيه اي كم جمعيت از حاشيه كوير ويران شد و در حدود 920 نفر جان باختند. زمين لرزه با گسيختگي سطحي گسله همراه بود. اين گسيختگي راستاي خاور-شمال خاوري داشت و بيشينه افت قائم بر روي آن به 140 سانتي متر مي رسيد اما شواهدي از مولفه راستالغز بر روي گسيختگي مشاهده نشد (Abdalian, 1953; Huber and Stöcklin, 1956; Gansser, 1969) . يكي از دو سطح گسله موجود در سازوكار كانوني تعيين شده از سوي Shirokova (1962) به خوبي با شكستگي هاي مشاهده شده در صحرا مطابقت دارد. اين سطح در سازوكار كانوني مزبور داراي راستاي خاور-شمال خاوري است و شيب زيادي به سوي جنوب دارد. در روي اين سطح بلوك جنوبي با مولفه كوچكي از حركت راست بر روي بلوك شمالي رانده شده است (Tchalenko, 1974a) .